Voorgekomen risico’s in 2018
Op strategisch gebied was het in 2018 duidelijk dat het politiek draagvlak voor de publieke omroep wisselvallig is. Er is opnieuw bezuinigd bij de publieke omroep in 2019. Deze keer naar aanleiding van de teruglopende STER inkomsten. Het draagvlak was echter voldoende om de financiële schade in 2019 in belangrijke mate te beperken door een éénmalige compensatie van 40 miljoen euro.
Op operationeel gebied is er in zeer beperkte mate sprake geweest van het gedwongen afvloeien van medewerkers omdat programma’s niet meer zijn geplaatst voor 2019.
Op financieel gebied was sprake van een forse druk op de liquiditeit als gevolg van de hoge productiekosten van nieuwe dramaseries. Dit is echter goed opgevangen binnen de beschikbare liquiditeit.
Op het gebied van compliance is sprake geweest van een boete naar aanleiding van een overtreding van de mediawet. Hiervoor is begin 2019 een (beperkte) boete opgelegd door het Commissariaat van de Media. Dit heeft geleid tot extra inzet bij de verantwoordelijke producent. Voor het overige hebben zich geen incidenten voorgedaan in 2018.
Organisatie
Als maatschappelijk bewuste omroep, houdt AVROTROS een scherpe focus op zorg voor het personeel. De verantwoordelijke rol die een publieke omroep in de maatschappij heeft, begint bij verantwoordelijkheid voor en loyaliteit naar de eigen achterban. De goede relatie met het personeel en de manier waarop persoonlijke groei eigen initiatief worden gestimuleerd, leiden tot een laag ziekteverzuim en hoge werktevredenheid.
Doel van alle inzet blijft om een hogere betrokkenheid te creëren tot baan en functie-inhoud van het personeel, met een grote focus tot het optimaliseren en het behouden van het talent dat AVROTROS in huis heeft. Eigen initiatief wordt daarbij aangemoedigd. Personeelsleden krijgen de ruimte zelf initiatieven te ontplooien (bijvoorbeeld yogalessen voor het personeel) en krijgen meer verantwoordelijkheid. De digitale werkomgeving is dusdanig ingericht dat medewerkers zelf ziekte- en verlofdagen invullen, de digitale dashboards maken de personeelsdossiers real time inzichtelijk. Binnen alle afdelingen wordt het digitaliseren aangemoedigd, wat leidt tot een verminderde bureaucratie, een gereduceerd papierverbruik en een verschoven rol van P&O, dat een meer adviserende functie heeft ingenomen.
Over het hele jaar genomen waren er in 2018 gemiddeld 396 FTE in dienst (395 in 2017).
Gezondheidsmanagement, waaronder het arbo- en verzuimbeleid, maakt een aanzienlijk deel uit van het personeelsbeleid zoals AVROTROS dit voor ogen heeft. Het doorlopende doel van het gezondheidsmanagement van AVROTROS is om de medewerkers duurzaam inzetbaar te houden. Dat wordt gerealiseerd door veel aandacht te geven aan preventie en daarbij zowel op geestelijke (onder meer met een Mentale Fitmaand) als fysieke gezondheid (gezondheidsweken) focus te houden. Coaching, loopbaanontwikkeling en teamontwikkeling zijn belangrijke factoren, naast het oog voor persoonlijke ontwikkeling, betrokkenheid en eigen verantwoordelijkheid. Dit beleid werpt met een verzuimpercentage van ca. 3 procent zijn vruchten af.
Het ziekteverzuim percentage in 2018 was 3,0 procent. Ten opzichte van 2016 (2,6 procent) is de stijging in lijn met de landelijke stijging maar blijft laag. Vooral de griepgolf in het eerste kwartaal van 2018 heeft voor de stijging gezorgd.
De directie realiseert zich dat men een bijzondere verantwoordelijkheid heeft omdat de omroep publiek geld ontvangt om haar taken uit te oefenen. Integriteit is dan ook uitgangspunt van het beleid van AVROTROS. Belangrijk onderdeel daarvan is het voorkomen van belangenverstrengeling. Dit gebeurt door te sturen op een open organisatiecultuur waarin wordt gesproken over normen en waarden. Specifiek voor leidinggevenden geldt dat er aandacht is voor voorbeeldgedrag. Voor alle medewerkers geldt dat jaarlijks wordt gevraagd om een compliance verklaring in te vullen waaruit blijkt dat geen sprake is van belangenverstrengeling. Daarnaast is een klokkenluidersregeling van kracht conform eerder genoemde code.
Naleving van de wet- en regelgeving behoort tot de primaire taken van AVROTROS. Er is een focus op compliance bij de Mediawet, Aanbestedingswet, Wet normering topinkomens, CIPO en richtlijnen vanuit het Commissariaat voor de Media waaronder de Governance code Publieke Omroep 2018. In 2018 zijn de Governancecode van het Cipo en de Beleidsregels van het Commissariaat van de Media over Governance en Interne Beheersing vernieuwd. Veel de daarin opgenomen uitgangspunten waren al onderdeel van de governancebepalingen in AVROTROS. Op een aantal punten zijn deze geactualiseerd.
In 2018 is er aandacht besteed aan de verbetering van de interne organisatie. Bedrijfsprocessen die deugdelijk zijn ingericht en zorgvuldig worden beheerst, leveren een belangrijke bijdrage aan een gedegen administratieve organisatie en verkleinen het risico dat publiek geld wordt besteed aan doeleinden waar het niet voor is bestemd. Zo wordt in de administratie een zorgvuldig onderscheid gemaakt tussen hoofd- en neventaken om publieke- en private geldstromen te kunnen verantwoorden. Ten aanzien van de interne beheersing constateert de accountant in de management letter dat deze van voldoende niveau is.
Op het gebied van automatisering is een nieuw redactiesysteem geïntroduceerd. Dit systeem leidt tot het integreren van de verschillende distributieplatforms. De verwachting is dat een nieuw systeem de productiviteit verhoogt en de kwaliteit van de items verbeterd.
De financiële verslaglegging is opgesteld rekening houdend met BW2 titel 9; De Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving 2017 (hierna RJ); De Regeling financiële verantwoording landelijke publieke media-instellingen en de NPO 2016 (hierna: Handboek) ; Mediawet 2008, Mediabesluit 2008 en Mediaregeling 2008; Europese wet- en regelgeving ; Wet normering topinkomens ; Afsluit- en aanwijzingen brieven van voorgaande jaren, en Overige voorschriften en beleidsregels van het Commissariaat en is voorzien van een goedkeurende controleverklaring van de externe accountant.
Toekomst
Net als het afgelopen jaar zal de directie ook in de komende jaren blijven inzetten op het belang van de publieke omroep als fundament voor het Nederlandse media- en cultuurbeleid en op het benutten van de mogelijkheden die de snelle ontwikkeling van de nieuwe media bieden voor het bereiken van doelgroepen. Dit is nog belangrijker geworden door de politieke discussie over de toekomst van de publieke omroep.
De Minister heeft in de Mediabegrotingsbrief 2019 aangekondigd in het voorjaar van 2019 de lange termijn visie van het kabinet op de publieke omroep te willen presenteren. AVROTROS heeft als onderdeel van het College van Omroepen (CvO) input geleverd voor deze visie. Het CvO heeft in een notitie een aanzet gegeven voor vernieuwing van het mediabeleid en de rol van publieke omroep daarbinnen. De inhoud van deze notitie is gedragen en onderschreven door de gezamenlijke omroepen, vaak ook gesteund door externe partijen en onderdeel van een te voeren gesprek met de NPO-organisatie. De AVROTROS zal waar mogelijk een bijdrage blijven leveren aan de discussie over de toekomst van de publieke omroep.
Voor 2019 zijn de financiële verwachtingen dat de liquiditeit zich zal herstellen. Het exploitatieresultaat is mede afhankelijk van een mogelijke bezuinigingsopdracht voor de publieke omroep in 2020 als gevolg van de teruglopende STER inkomsten. Voor 2019 is dit eenmalig gecompenseerd. Voor 2020 is dit nog onzeker. In het geval verder moet worden bezuinigd zal dit mogelijk leiden tot frictiekosten in 2019. Waar mogelijk zal AVROTROS echter blijven investeren in het gebruik van de nieuwe media om alle groepen in de samenleving te blijven bereiken.
Hilversum, 4 april 2019
De Statutaire Directie:
E.G.J. van Stade, Algemeen directeur
B. Barnas, Media Directeur
N. van ’t Hooft, Zakelijk directeur